ارس

به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در استرافشن، هر ناحیه‌ای در تاجیکستان، نوروز را با آداب و رسوم ویژه‌ای جشن می‌گیرد و خبرگزاری فارس نیز در این راستا قصد دارد در ایام سال نو با معرفی برخی شهرهای مهم این کشور آداب و رسوم رایج در برگزاری نوروز را به مخاطبین خود بشناساند.

در استرافشن منطقه ای در شمال تاجیکستان، مردم با شور و هیجان فرارسیدن سال نو را جشن می‌گیرند و برای داشتن سالی با برکت تلاش می‌کنند.

در شهر استرافشن، در بلندی‌های "تلوموگ"، هر صبح نوروز، صدای کرنی ( نوعی اسباب موسیقی) مردم را به "عیدگاه" دعوت می‌کند.

در عیدگاه، بنا به رسم معمول، هنرمندان و پهلوانان کشتی‌گیر به هنرنمایی می‌پردازند. زنها نیز در گوشه و کنار، " سومانک" (سمنو) و خوراکی‌های مختلف را برای دوستان و خویشان تهیه می‌کنند. همچنین دختران با سرودهای نوروزی، خاطر همگان را شاد می‌گردانند.

در استرافشن، در سال‌های قدیم، نوروز را 13 روز جشن می‌گرفتند و به تدریج این جشن به 3 روز، کاهش یافت.

مردم شمال تاجیکستان، در جشن نوروز، با توجه به سنت‌های مردمی، در عیدگاه همه عروس‌ها را دعوت می‌کنند و آنها به حاضرین تعظیم می‌کنند که گفته می‌شود این عادت در سال‌های اخیر معمول شده است و رمز آغاز زندگی جدید را تجسم می‌کند.

همچنین  در این شهر، بنابر سنت مشترک در تمامی کشورهای نوروزی، خانه‌ها را پیش از نوروز، تمیز می‌کنند و همه اشیاء کهنه و شکسته را از خانه بیرون می‌اندازند. اتاق‌ها را با هدف دفع رنج‌ها و بلاها، اسپند دود می‌کنند و به نیت آرامی و آسودگی در منازل، عطر می‌پاشند، به امید این که زندگی آنها در صلح و ثبات و پرطراوت باشد.

غذاها و بازی‌های نوروزی در استرافشن

در قسمت شمال کشور تاجیکستان، در نوروز، بنا به رسم معمول، "آش پلو" می‌پزند.

در زمان‌های قدیم، آش نوروزی با اصول مخصوص، تهیه می‌شد، که نام "آش صافی" داشت. طرز تهیه این نوع غذا کمی پیچیده‌تر بود. یعنی برنج و مواد مورد نیاز آش (روغن، سبزی، پیاز، گوشت و غیره) به طور جداگانه پخته، بعد به طرز مخصوص در هم مخلوط می‌شدند.

اما امروز هم در خانه‌های مردم شمال در هر عید، آش پلو پخته می‌شود و با هدف فراوانی و افزایش برکت در سال نو، آش پخته را بین خانه‌های همسایه و دوستان تقسیم می‌کردند.

"کبک جنگ"، یکی از بازی‌های معمول جشن نوروز است و کبک‌بازان ماهر یعنی آن‌هایی که در کار پرورش این پرنده زیبا هستند با مسابقاتی که نام عیدانه برخود دارد، آمادگی نبرد کبک‌ها را فراهم می‌کنند و تلاش می‌کنند تا پیروز شوند.

نوروز را اصلا بدون "کشتی" نمی‌توان تصور کرد. هر نوروز ورزشکاران یا جوانان آماده برای نبرد می‌شوند. اما کشتی نوروز با سایر کشتی‌ها معمولا فرق دارد.

پهلوانان با نوای موسیقی در برابر هم زورآزمایی و حرکت‌های موزون ورزشی انجام می‌دهند.

از قدیم‌الایام مردم ثروتمند در موسم نوروز، معرکه " زکشی" را سازمان می‌دادند. این رسم غالبا در دهات و روستاها معمول است و با شرکت جوانان و اسب‌های نیرومند صورت می‌گیرد.

اما نوروزان برخی از روستاهای کشور در جشن نوروز، بزکشی را نه با اسب، بلکه با الاغ‌های چالاک خود انجام می‌دهند.

بچه‌های روستا، جایی جمع می‌شوند و به جای بز با پوست جانور یا تکه‌ای پارچه، بزکشی می‌کنند.

گل گردانی

در برخی از مناطق تاجیکستان، "نوروزان نوروز" را با دایر کردن مراسم "گل گردانی" آغاز می‌کنند.

بدین طریق که یک گروه از نوجوانان با چیدن اولین گل‌های بهاری "بایپیچک و سیاه‌گوش" خبر روییدن آنها را به هم‌دهاتی‌هایشان می‌رسانند و از سوی آنها با شیرینی و انواع خوردنی‌ها، قدردانی می‌شوند.

دختران همزمان با جشن نوروز به تهیه لباس‌های سنتی و طعام‌های بهاری می‌پردازند.

یک گروه به تماشای کوهسار و گروه ثروتمندتر به تماشای بزم‌های عیدانه پایتخت می‌آیند.

همچنین دختران این سرودهای نوروزی را می‌خوانند؛

بخندد لاله بر صحرا به سان چهره لیلا

بگرید ابر بر گردون به سان دیده مجنون   

******* 

باز نوروز آمد، دل شود جوان

کهن شهر رو، کهن منزل شود جوان

مهر شود بیدار در هفت آسمان

آفتابا ای فروغ صد جهان

تا به نوروز دگر ما را رسان

*******

نوروز  رسد و  شاد خرم گشتیم

از رفتن دی جمل بی‌غم گشتیم

دیدیم  و شنیدیم  صد محنت و غم

آخر به گل بهار همدم گشتیم.

*******

پگاه صالحان بر خیز از خواب

گشا آیینه را بر روی نوروز

معطر کن هوای خانه ات را

صفا ده سینه را از بوی نوروز